Συνολικές προβολές σελίδας

Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2008

Τα χωριά του Καλλιδρόμου

Παλαιοχώριον Δωριέων
(στοιχεία από το http://palaiokhoriondorieon.livepage.gr/)


Ονομασία
Η ονομασία "Παλαιοχώρι" δηλώνει από μόνη της ότι πρόκειται για ένα χωριό πολύ παλιό, που προυπήρχε του σημερινού. Kατα πάσα πιθανότητα στη θεση του υπηρξε το ΚΥΤΙΝΙΟΝ.

Θέση - Τοποθεσία
Το Παλαιοχώρι Δωριέων βρίσκεται στους πρόποδες του Καλλιδρόμου σε υψόμετρο 514 μέτρων, κτισμένο ανάμεσα σε δυο μικρά ρέματα, το κουρνόρεμα και το γλιαμόρεμα, που το προστατεύουν απο τις πλημμύρες. Το μέρος είναι πλαγερό, κατάφυτο, ευάερο και ευήλιο και γι'αυτό οι κατοικοί του το λένε και "λιάστρα". Βόρειά του υπάρχει το ύψωμα του Προφήτη Ηλία, με την ομώνυμη εκκλησία και τα αρχαία πελασγικά τείχη και νότια απλώνεται ο κάμπος του Βοιωτικού Κηφισού. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό του δήμου Αμφικλείας και ολόκληρης της περιοχής σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις με πολύ μεγάλη παραγωγή σιτηρών και βαμβακιού. Επίσης καλλιεργούνται καλαμπόκια, αμπέλια και ελιές σε μικρότερο βαθμό. Η κτηνοτροφία είναι περιορισμένη. Το χωριό έχει 601 κατοίκους.

Ιστορικά στοιχεία
Θεωρείται μια απο τις πόλεις της αρχαίας Τετράπολης χωρίς όμως αυτό να είναι τεκμηριωμένο. Στις γύρω τοποθεσίες από το Πάλαιοχώρι μπορεί κανείς να βρεί αντικείμενα και τείχη που μαρτυρούν την ύπαρξη οικισμού από τα Μυκηναικά χρόνια
Πιο σαφή δεδομένα έχουμε απο τα χρόνια της τουρκοκρατίας. Στο χωριό, μνημονεύει ο Μακρυγιάννης, ο Καραισκάκης χτύπησε την εφοδιοπομπή των τούρκων που πήγαιναν στα Βασιλικά. Επίσης στο χωριό συναντήθηκαν οι οπλαρχηγοί Πανουργιάς, Γκούρας, Τράκκας και Δυοβουνιώτης και έβγαλαν την απόφαση να αντισταθούν στη Χαλκομάτα. Η μετανομασία του χωριού απο ΚΥΤΙΝΙΟΝ σε Παλαιοχώρι έγινε για να δηλωθεί η παλαιότητα του χωριού απο τους κατοίκους του. Το Παλαιοχώρι και οι κατοικοί του σε όλη τη νεότερη ιστορία του έθνους έδωσαν το αίμα τους και συνέδραμαν στου αγώνες του. Απο το πόλεμο του 1897, τους Βαλκανικούς πολέμους, τη μικρασιατική καταστροφή, το πόλεμο του 1940. Οι Παλαιοχωρίτες αγωνίστηκαν και έδωσαν και το αίμα τους για την ελευθερία της πατρίδας. Γι' αυτό το λόγο έχει στηθεί μνημείο που μνημονεύει τους πεσόντες σε όλους αυτούς τους αγώνες.

Μνημεία
Το πιο αρχαίο μνημείο που υπάρχει στο Παλαιοχώρι είναι τα Πελασγικά τείχη που βρίσκονται στο ύψωμα του Προφήτη Ηλία. Είναι πέτρες λαξευμένες τετραγωνικά 2 - 3 μέτρων μήκους, πλάτους και 1 μέτρου πάχους. Αυτό μας δηλώνει οτι κάποτε εδώ κατοικούσαν Πέλασγοί.

Ναοί
Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στη Κοίμηση της Θεοτόκου κτισμένη το 1920, ρυθμού μικτού με κολώνες και τρούλο, πετρόκτιστη εξολοκλήρου, πολύ κομψή, είναι το κέντρο της θρησκευτικής λατρείας του χωριού. Εορτάζει στις 15 Αυγούστου.

Το ξωκκλήσι του προφήτη Ηλία. Παμπάλαιο εκκλησάκι στη κορυφή του ομώνυμου υψώματος. Μέσα σ'ένα κατάφυτο τοπίο γεμάτο απο πελώρια κυπαρίσια και βελανιδιές είναι κτισμένο το εκκλησάκι του Αι Λιά. Πρόσφατα ανακαινισμένο, γιορτάζει στις 20 Ιουλίου.

Βρύσες
Η βρύση της Μότσου είναι η πιο γνωστή και ιστορική βρύση του χωριού. Βρίσκεται ανατολικά του χωριού μέσα σ' ένα δασύλιο από λεύκες και αιωνόβια πλατάνια. Για πολλά χρόνια τα νερά της ήταν ο μόνος πόσιμος υδάτινος πόρος του χωριού. Ενας τοπικός μύθος λέει οτι όποιος πιεί νερό απο τη βρύση παντρεύεται με ντόπια.

Αξιοθέατα
Το δημοτικό σχολείο του χωριού άρχισε να κατασκευάζεται το 1895 και αποπερατώθηκε στα 1902. Πανέμορφης αισθητικής το κτήριο, είναι κατασκευασμένο απο λαξευτή πέτρα. Το σχολείο πια δεν λειτουργεί ως εκπαιδευτήριο λόγω έλλειψης παιδιών. Λειτουργεί ως λαογραφικό μουσείο και αίθουσα εκδηλώσεων του πολιτιστικού συλλόγου του χωριού.

Ήθη - Έθιμα

1) Πανηγύρι : Το δεκαπενταύγουστο στη γιορτή της Κοιμήσεως της θεοτόκου γιορτάζει το χωριό. Τότε γίνεται το πανηγύρι με το γνωστό ρουμελιώτικο τρόπο. Με κλαρίνα, αρνιά και άφθονη μπύρα γίνεται ένα απο τα πιο καλά πανηγύρια της περιφέρειας. Το γλέντι ειναι διήμερο και συμπληρώνεται και από άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις του πολιτιστικού συλλόγου, όπως προβολή ντοκιμαντέρ, κουκλοθέατρο, ποδοσφαιρικό αγώνα, έκθεση φωτογραφίας και ειδών λαικής τέχνης.
2) Πάσχα: Με ιδιαίτερη λαμπρότητα γιορτάζεται το πάσχα στο Παλαιοχώρι. Τη Κυριακή του Πάσχα απο νωρίς το πρωί το χωριό γεμίζει απο καπνούς των λάκκων. Οι γείτονες μαζεύονται και ψήνουν όλοι μαζί τα αρνιά, γλεντούν, τραγουδούν και γιορτάζουν με μοναδικό τρόπο.
3) Περιφορά της εικόνας: Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα έρχεται στο χωριό η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς της Δαμάστας. Μαζεύεται όλος ο κόσμος έξω απο το χωριό στο κεντρικό δρόμο. Παραλαμβάνουν την εικόνα και με ευλάβεια, ψαλμούς και λιτανείες την πηγαίνουν στην εκκλησία του χωριού όπου τελείται ακολουθία και προσκύνημα. Είναι ένα έθιμο που κρατά τις ρίζες του από πάρα πολύ παλιά.
4) Απόκριες: Οι Απόκριες στο παλαιοχώρι γιορτάζονται πολύ έντονα. Το τελευταίο σαββατοκύριακο των απόκρεω μαζεύονται πολλοί απόδημοι παλαιοχωρίτες και το χωριό σφύζει απο ζωή και πειράγματα. Ανήμερα τις απόκριες μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, ομάδες νέων ντύνονταν μασκαράδες και έπαιζαν διάφορα σκετς σατυρίζοντας συγχωριανούς τους. Την Καθαρά Δευτέρα όλοι οι κάτοικοι μαζεύονται στη πλατεία του χωριού και τρώνε νηστίσημα εδέσματα, τραγουδούν και γλεντούν.
5) Αναλήψεως: Πέρα από τις συνηθισμένες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνταν την ημέρα της Αναλήψεως, γιόρταζαν και οι τσοπάνηδες στις στρούγκες τους. Το έθιμο ήταν γενικό. Κάθε κτηνοτρόφος καλούσε στην στρούγκα του, την ημέρα της Αναλήψεως, τους φίλους καθώς και τους συμπατριώτες με τους οποίους είχε συναλλαγές.
6) Πρωτοχρονιά: Από τις παραμονές της εορτής οι νοικοκυρές ετοίμαζαν τα γλυκά και στόλιζαν το σπίτι. Όσες πάλι κρατούσαν το παλιότερο έθιμο σιδέρωναν τις φουστανέλες και τις γυναικείες ρουμελιώτικες φορεσιές

7) Η 25η Μαρτίου γιορτάζεται στο Παλαιοχώρι, όπως και σε όλη την Ελλάδα, με εξαιρετική μεγαλοπρέπεια. Κάθε χρόνο εκείνη την ημέρα οι νέοι του χωριού άναβαν τεράστιες φωτιές στα γύρω υψώματα, έθιμο που κρατάει από τουρκοκρατίας. Το έθιμο αυτό απεικονίζει το τρόπο που συνενοούνταν τα χωριά μεταξύ τους για το ξέσπασμα της επανάστασης. Το φαγητό της ημέρας αυτής είναι μπακαλιάρος πλακί με σταφίδες, ψάρια κ.τ.λ.

Λίμνη Νευρόπολη

Η γνωστή λίμνη του Καλλιδρόμου, η λίμνη Νευρόπολη είναι στην περιφέρεια του χωριού. Μοναδική στο είδος της για όλο τον ορεινό όγκο της Στερεάς Ελλάδας. Έτσι λοιπόν το χωριό είναι ένα ορμητήριο για τα πιο μαγευτικά μέρη του Καλλιδρόμου. Η λίμνη βρίσκεται ανάμεσα στο Παλαιοχώρι και στις Θερμοπύλες. Είναι από τα πανελλαδικής σημασίας αξιοθέατα, που μένουν αξέχαστα σε κάθε επισκέπτη. Η πρόσβαση στη λίμνη και το δάσος της Νευρόπολης είναι ειδυλιακή με μοναδικής ομορφιάς πεζοπορία 7 χιλιομέτρων και με καλή βατότητα από το Παλαιοχώρι. Στις παρυφές της λίμνης του Καλλιδρόμου υπάρχει και ορεινό καταφύγιο γνωστό και φιλόξενο για τους λάτρεις του βουνού.

Πρόσβαση - Πληροφορίες
Το Παλαιοχώρι συνδέεται οδικά με την Αθήνα (183 χλμ.), τη Λαμία (34 χλμ.), την Αμφίκλεια (13 χλμ.) και με τα υπόλοιπα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου. Υπάρχει τακτικό δρομολόγιο ΚΤΕΛ για Λαμία και Αμφίκλεια. Μέσω του σιδηροδρομικού σταθμού του Μπράλλου, που απέχει 3 χιλιόμετρα, συνδέεται και με το σιδηροδρομικό άξονα Αθήνας - Θεσσαλονίκης.

Στο Παλαιοχώρι λειτουργεί κοινοτικό κατάστημα, αγροτικό ιατρείο και βιβλιοθήκη
Κοινοτικό κατάστημα τηλ. 2231-0-92
Αγροτικό ιατρείο τηλ. 2231-0-92
Λειτουργούν 2 ταβέρνες, 2 καφενεία, 1 μίνι μάρκετ και πρακτορείο αθηναικού τύπου και πρωτότυπος ξενώνας.
Ταβέρνα "η Χολέβαινα" τηλ. 2231-0-92200
Ταβέρνα "η Τετράπολις" τηλ. 2231-0-92592-3,92351
Παραδοσιακό καφενείο/Ουζερί "ΑΦΟΙ ΜΕΡΤΖΑΝΗ" τηλ. 2231-0-92607
Καφενείο/Ουζερί "το Άστρο" τηλ. 2231-0-92220
Ξενώνας "η Τετράπολις" τηλ. 2231-0-92592-3,92351
Υπάρχει και ταξί

jim@kertis.gr